Als je zonder werk komt te zitten heeft dat financiële consequenties. De ervaring dat je als werkzoekende ook direct in aanzien daalt is wellicht nog erger.
Werk bepaalt een zeker deel van je identiteit. Overal waar je in contact komt met mensen, of het nu op een verjaardag of bijeenkomst is, leidt het gesprek al snel tot de vraag wat voor werk je doet.
Een typisch Nederlands verschijnsel? Wellicht. Er zijn culturen waar men met andere vragen interesse toont in je identiteit. Waar kom je vandaan? Van wie ben je familie? Wat is je religie?
Het is prachtig als je in staat bent je identiteit door werk vorm te geven. Het biedt in ieder geval andere mogelijkheden dan wanneer je identiteit vanaf je geboorte al vast staat.
Er schuilt echter ook een gevaar in; we kunnen het ook overdrijven. Bijvoorbeeld als iemand zonder werk direct als minderwaardig wordt gezien. Het woord loser valt in deze situatie regelmatig. Met als gevolg dat men onzeker wordt en zichzelf verwijten gaat maken.
Uiteraard is het de moeite waard om te vernemen wat iemand voor werk doet, of het leuk en interessant is en of hij/zij succes heeft. Maar ook als de werkomstandigheden onderling verschillen is het interessant om iemand te leren kennen, gewoon als mens. Werk is niet de allesbepalende factor.
Op dit moment stijgt de werkloosheid in rap tempo, dat geldt voor zowel jongeren als ouderen op de arbeidsmarkt. Deze mindere economische tijd hoeft niet te leiden tot schuldgevoel van degene zonder werk.
Het is vandaag de dag wellicht moeilijk je voor te stellen dat deze mindere periode voorbij zal gaan. Maar de voorspelling is dat er over enkele jaren een overschot aan banen zal zijn. Kansen genoeg op termijn.
Tot die tijd moeten we naar mijn idee proberen respectvol met werkloosheid om te gaan. Dat betekent dat een ieder zijn uiterste best doet om een maatschappelijke bijdrage te leveren en dat werklozen op begrip mogen rekenen van hen die wel werk hebben.
Tip: 'Ik werk, dus ik ben'. De Britse filosoof Alain de Botton en de Italiaanse filosoof Michela Marzano verklaren onder meer het belang van werken voor onze identiteit. Wat doet werk met ons? En wij met ons werk?
